COP30: Hego Globaleko elizak krisi klimatikoaren konponbide faltsuen aurka

COP30aren atarian, “irtenbide berdeen” mozorropean desberdintasuna betikotzen duen eredu ekonomikoa salatzen dute Afrika, Asia eta Latinoamerikako Elizek. Alboanetik bat egiten dugu justizia klimatikoaren eta Etxe Komunaren babesaren aldeko deiarekin.

Klima Aldaketari buruzko Nazio Batuen Esparru Konbentzioaren hogeita hamargarren Alderdien Biltzarra (COP30) Belém do Pará-n izango da azaroan, Brasilgo Amazoniaren bihotzean. Hitzordu erabakigarri baterako enklabe sinbolikoa. Eta ez soilik beroketa globalaren presagatik, baita Hegoalde Globaletik iristen diren ahotsen indarragatik ere.

Mezu bateratu irmo batean, Afrikako, Latinoamerikako eta Karibeko eta Asiako apezpiku-konferentzietako gotzainek “Justizia klimatikoak eta Etxe Komunak deitua” bota dute. Agiri profetiko bat, krisi klimatikoari ekarpen handiena egin dioten herrialde eta korporazioek sustatutako irtenbide faltsuen aurka ohartarazten duena.

Salaketa bat fedetik eta justiziatik

Hegoaldeko Elizek ohartarazi dute ez dela benetako eraldaketarik izango eredu ekonomikoak extraktibismoan, komunitate ahulenen esplotazioan eta naturaren merkantilizazioan oinarrituta jarraitzen duen bitartean. Kapitalismo berdeak diskurtso ekologikoa instrumentalizatu izana irmoki salatzen dute, fatxada “jasangarri” berri baten azpian kontsumoa mugarik gabe betikotzen baitu.

“Ezin da trantsizio energetikoa finantzatu ingurumenaren suntsiketaren onurekin. Ez da trantsizioa justiziarik ez badago”, adierazi dute.

Hegoaldetik, honelako praktikak gaitzesten dira:

• Mineral kritikoen erabilera intentsiboa (litioa edo kobaltoa, adibidez), jatorrizko lurraldeak eta herriak suntsitzeko mehatxua egiten duena.
• Energia berriztagarrien megaproiektuak hedatzea, tokiko komunitateei aldez aurretik galdetu gabe.
• Natura gero eta gehiago finantzatzea, “karbono-kredituak” edo “ingurumen-zerbitzuak” bezalako mekanismoen bidez.

Dinamika horiek, arazoa konpondu ordez, sortu zuten logika berak elikatzen dituzte: metaketa, desberdintasuna, hondakinak.

Krisi klimatikoa ez da teknikoa: morala, politikoa eta espirituala da

“Krisi klimatikoa ez da kontu zientifiko edo teknologikoa soilik. Justizia-, duintasun- eta giza eskubide-kontua da”, dio apezpikuen mezuak. Elizek behin eta berriz azpimarratzen dute erantzuna pertsonengan zentratu behar dela, bereziki klima aldaketaren eraginak gehien sufritzen dituztenengan: komunitate indigenetan, emakumeetan, belaunaldi gazteetan eta migratzaile klimatikoetan.

Laudato Si’-ren ekologia integralean inspiratutako ikuspegi batetik, dokumentuak honako hau defendatzen du:

• Ingurumen-garapena eta -suntsiketa bereiztea.
• Guztion onerako balio duen eredu ekonomikoa sustatzea, ez irabazietarako.
• Zoriontsu soiltasunean, lankidetzan eta antzinako jakintzekiko errespetuan oinarritutako bizimoduak hartzea.
• Gobernantza klimatiko demokratikoa eta parte-hartzailea indartzea, Iparraldearen eta Hegoaldearen arteko zuzentasunez eta ekitatez.

Elizaren konpromisoak

Salaketara mugatu beharrean, konpromiso zehatzak hartzen dituzte Hegoalde Globaleko Elizek. Klima-kolapsoari aurre egiteko erantzun zuzen eta eraldatzailea eraikitzeko eragile aktibo gisa duten zeregina berresten dute:

• Erabaki politiko eta ekonomikoetan ahulenak defendatzea.
• Ekologia integralean hezi, komunitateetatik eta mundurako.
• PATen akordioak zaintzea, Justizia Klimatikoaren Behatoki baten bidez.
• Kontinenteen arteko aliantzak indartzea, aldaketa sistemikoa bultzatzeko.

Alboanek bat egiten du deiarekin

Duela zenbait urte hasi zen lanean Alboan Hegoalde Globaleko komunitateekin, zeinek beren lurraldeak, kultura eta duintasuna defendatzen baitituzte erauzketa-eredu bidegabe baten eraginen aurrean. Horregatik, gure egiten dugu dei hau. Herritarrei, Ipar Globaleko elizei, eta bereziki Belémen bilduko diren buruzagi politikoei:

Irtenbide faltsu gehiagorik ez! Erabateko konbertsio ekologikorako garaia da. Justiziaren alde, bizitzaren alde eta Etxe Komunaren alde.