Gure erantzunak Siriako larrialdiari
Joan den otsailean Sirian eta Turkian izan diren lurrikara izugarriek 47.000 hildako eta 100.000 zauritu baino gehiago utzi dituzte. Herritarrek bizi duten egoera kritikoa da; izan ere, Siriako gerra luzeak eta milaka pertsonaren nahitaezko desplazamendua eragin duen krisi handi batek kolpatuta zegoen eskualdea. Sirian 5.900 pertsona baino gehiago hil dira eta Alepo bere lurraldeko hiririk hondatuenetako bat da.
Hasiera-hasieratik, nazioarteko komunitatea eta gizarte zibila mobilizatu dira biktimei laguntzeko. Horren adibide da Alboan, Entreculturas eta Errefuxiatuentzako Jesuiten Zerbitzuarekin (JRS) eta Xavier Sarearekin batera, larrialdi-protokoloa jarri baitugu abian, pertsona kaltetuenei arreta emateko, bereziki Alepo inguruan.
Biztanleek bizi duten egoera kritikoa da; izan ere, Siriako gerrak eta krisi humanitario handi batek gogor kolpatzen zuten eskualdea, eta, horren ondorioz, milaka pertsona lekualdatu behar izan dituzte aspaldidanik. Badakigu guztira 54 eraikin erori direla Alepon, eta beste askok kalte larriak jasan zituztela eta oraindik kolapsatzeko arriskua dutela. Guztira, 150.000 pertsona lekualdatu dituzte beren etxeetatik Alepoko eskualdean. Otsailaren 9an, gutxi gorabehera 53.000 pertsona zeuden 173 aterpetxe kolektibotan ostatu hartuta, eta horrek ia 100.000 aterpe-laguntza formalik gabe uzten ditu. Kalkuluen arabera, 2 milioi pertsonari eragin die lurrikarak Alepon bakarrik. Kalte gutxiago jasan zituzten arren, 1,2 milioi pertsona kaltetu dira Homsen ere.
Argazkia: Mikhail Demian - JRS MENA
Milaka etxebizitza suntsitu direnez, familiak kalean geratu behar izan dira, negu gogorraren ondorioei aurre egiteko. Horregatik, Alboan eta Entreculturas erakundeetatik, Errefuxiatuentzako Jesuiten Zerbitzuarekin batera, hiru lan-ildotan erantzuten ari gara:
- Lehen premiako ondasunen banaketa (higiene-zerbitzuak eta edateko ura).
- Osasun-laguntza eta laguntza psikosoziala, batez ere, kasu askotan familiekin bateratu behar duten haurrei.
- Epe luzerako erantzun iraunkorra sortzea, pertsona horiek beren bizitzak berreskura ditzaten.
Siria liztor-habia bat duela 10 urte baino gehiagotik
Lurrikara ia hamabi urte iraun duen Siriako krisi baten testuinguruan gertatu da, eta laguntza humanitarioren bat behar duten 15,3 milioi pertsona baino gehiago utzi ditu 2023an. Herrialdeak oraindik ere barne desplazatuen kopuru handiena du munduan, 6,8 milioirekin, eta adierazle humanitarioek eta ekonomikoek okerrera egiten jarraitzen dute, oinarrizko zerbitzuen kolapsoarekin eta berez larria den egoera larriagotzen duen kolera-agerraldiarekin. Alepoko komunitate kaltetuek Siriako premia humanitario garrantzitsuenetako batzuei egin behar diete aurre. Herrialdeko kanpamenduetatik kanpo desplazatutako pertsona guztien % 18 Alepoko eskualdean bizi dira. Lurrikararen aurretik Alepon laguntza humanitarioa behar zuten 2,8 milioi pertsona identifikatu ziren. Hau ez da Siriako edozein eskualdean behar den pertsona kopuru handiena bakarrik, Alepoko biztanleriaren bi herena ere bada.
Drama humanitarioa Euskadin eta Nafarroan ere nabaritzen da, siriar familia errefuxiatuen bitartez
Euskadin eta Nafarroan bizi diren siriar pertsona eta familia askok lurrikararen zuzeneko eragina jasan duten hurbileko pertsonak dituzte. Badira hildako, ospitalizatutako edo desagertutako senitartekoak; kalte material kontaezinak, etxebizitzen erabateko suntsipena barne, eta horrek kanpin-dendetan aterpea bilatzera behartu ditu pertsona asko; argirik eza, berogailurik eza edo elikagai eskasia. Jende askok dena galdu du.
[[{"fid":"6635","view_mode":"default","fields":{"format":"default","field_file_image_alt_text[und][0][value]":false,"field_file_image_title_text[und][0][value]":false},"type":"media","attributes":{"height":"399","width":"599","class":"media-element file-default"}}]]
Alboan, Ellacuria Fundazioa, Loyola Etxea eta Lasa Zentroa, Jesusen Lagundiaren Euskal Herriko eta Nafarroako gizarte-obrek 12 familia siriar hartzen dituzte, Babes Komunitarioa programaren bidez. Une honetan, ekimen honek 12 familia siriar hartzen ditu, Loiolako Plataformatik lagunduta. Gatazka armatuek, bizitza duinerako baliabiderik ezak eta eskualdean gobernantzarik ezak eragindako beste krisi humanitario batzuen ondorioz (batzuetan gainjarriak) beren etxeak utzi behar izan zituzten pertsonak dira. Ahaztutako gatazken biktimak dira, eta, askotan, migrazio-politika eta -praktika ankerren ondorioak jasan dituzte iragaitzazko eta helmugako herrialdeetan.
Jasotako berriek ezintasun-, tristura- eta larritasun-sentimenduak eragiten dizkiete siriar familiei, min handia. Arreta psikologikoa eta laguntza psikosoziala behar dituen ezegonkortasun emozionala ere bai.
Era berean, Siriako Estatuak bere biztanleria zaintzen ez duela ikusteko ezintasuna ere aipatzen dute, mugaren beste aldean gertatzen ez den bezala, non, bere muga guztiekin, turkiar gobernuak bere erantzukizuna bere gain hartzen duen. Sentsazio hori areagotu egiten da, arreta mediatiko apur bat behar duten une horiek igarota, nazioarteko komunitateak Siriako herria ahaztera eramango duela hautematen baita, azken urteetan egin duen bezala. Badakite eurena gatazka eta drama humanitarioa dela, agenda politikoan eta mediatikoan ez dagoena.
Eskola, haurrentzako leku segurua
Larrialdia aktibatu zenetik, Euskadin hartutako familia siriarretako haurrek parte hartzen duten eskolak bat datoz babes komunitarioko sarearekin. Familia errefuxiatu horien bizitzak hankaz gora jarri dituen tragedia berri horren eraginaz jabetuta, irakasleak eta ikastetxeetako gainerako langileak adi egon dira, eta harrera-sarearekiko komunikazioa arina izan da une oro. Programa honi lotutako langileak eta boluntario parte-hartzaile guztiak erreferente eta etengabeko laguntza bihurtu dira orain, are gehiago.
[[{"fid":"6636","view_mode":"default","fields":{"format":"default","field_file_image_alt_text[und][0][value]":false,"field_file_image_title_text[und][0][value]":false},"type":"media","attributes":{"height":"405","width":"608","class":"media-element file-default"}}]]
Argazkia: Ivan Benitez.
Nerea Aginako gure lankideak, Alboan-eko Arabako arduradunak, adierazi duen bezala, "Eskola elementu integratzailea eta harrera-elementua da helmugako herrialdeetan". Bi urtez birfinkatutako familia [siriarrak] laguntzen ditugu, eta aldi horretan laguntza-sareak egituratzen dira, kide izatearen eta sustraitzearen sentimendua bultzatzeko eta, beraz, errefuxiatuen bizitza osoa eta duina eraikitzea errazteko. Laguntza- eta konfiantza-sareak garatzea errefuxiatuak berreraikitzeko eta sendatzeko katalizatzaileak dira."
Harrera-komunitateak, elkartasun-komunitateak
Álvaro González eta María Rivas Babes Komunitarioko esperientzian parte hartzen duten familia boluntarioen sareko kide dira, eta Siriako familiei laguntzen diete, hala badagokio, Portugalete jaioterritik. Alvarok azken egunak nolakoak izan diren kontatu digu.
[[{"fid":"6637","view_mode":"default","fields":{"format":"default","field_file_image_alt_text[und][0][value]":false,"field_file_image_title_text[und][0][value]":false},"type":"media","attributes":{"height":"451","width":"600","class":"media-element file-default"}}]]
"Egia esan, azken aste hauek oso gogorrak izaten ari dira laguntzen ari garen familiarentzat. Alabek eta semeak gertatutakoaren berri ez badute ere, Minwer eta Waffa bizimodu normala egiten saiatzen dira. Senideak galdu dituzte, jendea kalean bizitzen dute beren etxeak galdu ondoren...
(...) ahal dugun guztian laguntzen dugu. Presentzia handiagoa izaten saiatzen gara, egun hauetako errealitatetik arreta galtzeko (...)
Nahiz eta sufrimendu handia jasan duten eta orain pairatzen ari diren, aurrera begiratzeko duten gaitasuna, itxaropena ez galtzeko, daukatena eskertzeko, zaparradari eusteko gaitasuna (...) Hain muturreko zirkunstantzien aurrean, zutik mantentzen dituen energia motaren bat ateratzeko gai dira, irribarrea erabat ez galtzea eragiten diena, une batez amore ematea pentsatu ere egiten ez dutenak kanpotik normalak balira bezala eta barrutik super-botereak izango balituzte bezala.
Niretzat, noski, familia hau ezagutu dudan gizatasun ikasgairik handiena da."
