Caddy Adzuba: "Garrantzitsua da gogoratzea Kongoko ED-ko emakumeek ez dutela migratzen, errefuxiatuak direla"
Caddy Adzuba, abokatua eta kazetaria, 2014ko Konkordiaren Asturiasko Printzea Saria, baina batez ere emakumeen eskubideen aldeko aktibista, bere bizitza konprometitu du Kongoko ED-ko gerrak eragindako ankerkeriak salatzera eta Hego Kivuko eta Kongoko ED-ko emakumeei ahotsa ematera. Bere testigantzak gerra eta indarkeria direla-eta euren etxeetatik ihes egin behar duten emakumeen borrokei buruz hitz egiten digu. Adzuba AFEMeko presidentea da, Kongoko RD-ko Emakume Kazetarien Elkartekoa, Emakumeok Martxan kanpainan parte hartzen dugun erakundeetako bat.
Zein da Kongoko Errepublika Demokratikoak gaur egun bizi duen egoera?
Gaur egun, Kongoko ED-ri 20 urte baino gehiago daramatzan gerra dago, eta horrek biztanleriaren desplazamenduak eragiten ditu egunero. Gatazka armatu horretan hainbat taldek parte hartzen dute, interes kontrajarriekin, eta dagoeneko 10 milioi baino gehiago hil dira. Biztanleriaren zati handi bat herrialdearen barruan mugitzen da, baina badira herrialde mugakideetan babesa bilatzen dutenak ere. Gainera, Kongoko herritarrak Europara iritsi nahian dabiltza, babesa jasoko dutela uste baitute.
Non kokatzen dira ihesa bultzatzen duten gatazkaren fokuak?
Desplazatutako biztanle gehienak herrialdearen ekialdekoak, Hego Kivu eta Ipar Kivu eskualdeetakoak, Ituri eskualdekoak eta Kisangani eskualdekoak dira. Herrialdearen mendebaldean ere badago jendea beren etxea uzten, non ez den nahitaez gerraren indarkeria fisikoa bizi, baina politikoki ezegonkortutako herrialde baten estresa bizi den. Egoera horretan, iruditzen zait gizaki orok hobeto bizitzen saiatu beharko lukeela, babesa bilatzen.
[[{"fid":"6379","view_mode":"default","fields":{"format":"default","field_file_image_alt_text[und][0][value]":false,"field_file_image_title_text[und][0][value]":false},"type":"media","attributes":{"height":"507","width":"760","class":"media-element file-default"}}]]
Gerrak eragin desberdina du emakumeengan?
Emakumeen kasuan, gure egoera argi eta garbi lotuta dago generoan oinarritutako indarkeriarekin, bereziki emakumeek pairatzen duten sexu-indarkeriarekin, gerrako arma gisa. Talde armatuek emakumearen gorputzaren gaineko gerra egiten dute, herritarrak konbentzitzen saiatzen baitira amore eman dezaten eta indar komunitarioak ahuldu ditzaten. Familia asko emakumeen mende daude, eta haiek dira gure komunitatearen ardatza. Emakume bat suntsitzean komunitatea ezegonkortu egiten da. Horregatik da gerra emakumearen gorputzaren gainean. Baina emakume hauek, oraindik ibiltzeko indarra dutenek, ihes egiteko indarra dutenek, beren herria utzi, komunitatea utzi eta beren herria utzi behar dute, ankerkeria horietatik ihes egiteko.
Baina beste emakume batzuen eskubideen defendatzaile gisa eratu diren emakumeak ere hor daude. Borroka egiten dute eta gizateria osoak bere historia ulertzea nahi dute. Emakume horiek ere mehatxuak eta kartzela jasaten dituzte, eta hil egiten dituzte, baita pozoitu ere. Asiloa eskatzen duten emakumeen kopuru handia dago, beren etxea eta herria utzi behar duten emakumeak eta seme-alabekin batera doazenak. Baina garrantzitsua da gogoratzea emakumeek ez dutela migratzen, emakumeak errefuxiatuak direla.
Etxetik alde egin behar duten neska, gazte eta emakumeei lagundu nahi badiezu, orain egin dezakezu.