Emakume migratzaileen ikusezintasuna: estigman harrapatutako bizitza-istorioak
Migrazio-prozesu bakoitza bakarra da. Patroi partekatuak badaude ere —behartutako irteera, ezezagunaren beldurra, arriskuak gainditzea eta etorkizun hobe baten irrika—, emakume bakoitzak esperientzia ezberdina du, eta esperientzia horrek moldatzen eta definitzen du bere bidea.
Deserrotzearen eta itxaropenaren arteko igarobide horren fase bakoitzak eragin sakona du bizi dutenengan. Hala ere, helmugara iristean, istorioen eta esperientzien aniztasun hori askotan homogeneizatzen da "migratzaile" etiketaren pean, termino horrek orokortu, sailkatu eta askotan ikusezin bihurtzen baititu emakumeen identitate eta bizipen bereziak.
Berdin dio asilo eskatzaileak, errefuxiatuak edo egoera administratibo irregularrean dauden pertsonak diren: talde homogeneo gisa sailkatzen dituen sistema bati aurre egin behar izaten diote maiz, euren identitatearen konplexutasuna eta borroken zilegitasuna ukatuz. Sailkatze honek ez ditu soilik bere istorio pertsonalak ezabatzen, baizik eta indarkeria anitzen eremua ere handitzen du, bai ikusgarriak bai ikusezinak.
Administrazio-egoera irregularrean dauden emakumeen aurkako indarkeria espezifikoak
Egoera administratibo irregularrean iristen diren emakumeentzat, giza eskubideen urraketak pairatzeko arriskua izugarri handitzen da. Irregulartasun administratiboa sistematik baztertzen dituen hesi bihurtzen da, oinarrizko eskubideak ukatzen baitizkie, hala nola erroldatzea, etxebizitza duin bat eskuratzea, osasun arreta edo bidezko lan bat izateko eskubidea.
Bazterketa sistematiko horrek egoera oso zaurgarrian jartzen ditu, non integrazio sozial eta ekonomikorako urrats bakoitza erronka gaindiezina bihurtzen den.
Sistematik kanpo egoteak erregistroetan existitzeko, legea babesteko edo laguntza eskatzeko aukerarik ez izatea dakar, deportatuak izateko beldurrik gabe. Oinarrizko eskubide horiek eskuratu ezinak erakunde-arrazismoa iraunarazten du, eta horrek etengabeko diskriminazioen eta gizarte-indarkeriaren arriskupean jartzen ditu.
Arrazakeria hori genero-indarkeriarekin gurutzatzen da, eta horrek neurrigabeko eragina sortzen du emakume migratzaileengan; izan ere, herrialde berri batean egokitzeko zailtasunei aurre egiteaz gain, sistema baten pisuari aurre egin behar diote, eta sistema horrek, askotan, zama gisa ikusten ditu, eskubideak dituzten herritar gisa baino gehiago.
Arrazakeria instituzionala eta generoa: bazterketa kolpe bikoitza
Migratzaile eta emakume izatearen esperientzien bat-egiteak diskriminazioaren elkargune bereziki mingarria sortzen du. Egoera irregularrean dauden emakume migratzaileek euren existentziaren ikusezintasuna pairatzen dute, eta, aldi berean, arrazakeriarekin lotzen den genero indarkeria bati aurre egin behar diote.
Askotan, emakumeek erakundeen mespretxuari aurre egiten diote, eta erakunde horiek, hiritartzat hartzen ez dituztenez, ikusezintasunera baztertzen dituzte. Ikusezin bihurtze horrek bere bizitzako esparru guztiak uztartzen ditu, oinarrizko zerbitzuetarako sarbidea mugatuz eta indarkeriaren zikloa (instituzionala, kulturala edo zuzena) hausteko gaitasuna baldintzatuz.
Arrazakeria instituzionala era askotara agertzen da, baliabideetarako sarbidea ukatzetik hasi eta bere izate soila kriminalizatzeraino. Diskriminazio sistematiko horrek bazterketa eta zaurgarritasun egitura bat indartzen du, non emakume migratzaileak harrapatuta geratzen diren, euren bizi baldintzak hobetzeko alternatiba argirik gabe.
Erresilientzia eta itxaropena
Oztopoak oztopo, emakume migratzaile askok aurrera jarraitzeko indarra aurkitzen dute, beti hartzen ez dituen testuinguru batean bizi aukerak bilatuz. Matilda Noriegak, Guatemalako emakume migratzaile batek, kontatzen digun bezala: «Gauzarik garrantzitsuenetako bat bizitza izatea da. [...] Zaila da, zaila da, noski, baina ez dakit zer izango nukeen nigandik nire herrialdera itzultzera arriskatu izan banintz. Agian orain ez ginateke berriketan ariko. Eskertzen dut hori, bizirik egon ahal izatea».
Emakume migratzaileen aurkako indarkeria ez da soilik giza eskubideen kontu bat, baizik eta ikuspegi inklusibo eta humanitario batetik heldu behar zaion egiturazko arazo bat. Sistema birpentsatu behar dugu enpatiatik, harreratik eta elkartasunetik, emakume horiek aitortuak eta tratatuak izan daitezen ahalbidetuz, ez soilik migratzaile gisa, baizik eta errespetua merezi duten eskubideak, historiak eta ametsak dituzten pertsona gisa.
Alboan-en, emakumeei, gazteei eta neskatoei laguntzen diegu migrazio-prozesu osoan (jatorria, iragaitza eta helmuga), bai eta nahitaezko mugikortasuneko testuinguruetan indarkeria jasan duten emakumeen beharrei erantzuten dieten proiektuetan ere.
Beraz, mundu osoko emakume migratzaile, errefuxiatu eta desplazatuen ahalduntzearen alde egiten dugun lana babestu nahi baduzu, egin bat Emakumeak Martxan programarekin. Zure dohaintza ezinbestekoa da proiektu honek funtzionatzen jarrai dezan.
