Amazoniak ez du espero: konbertsio ekologikoaren aldarria

Mauricio Lopezek ez du titulu askorik behar bere burua aurkezteko. Aski da entzutea «jaiotzez mexikarra, adopzioz ekuadortarra eta aukeraz amazoniarra» dela, bere bizitza erabaki erradikal batek markatzen duela ulertzeko: Amazoniaren alde egotea, ez behatzaile gisa, baizik eta bere defentsaren parte bizi gisa.
Amazoniako Unibertsitate Programaren (PUAM) zuzendari-sortzaile eta Amazoniako Eliz Konferentziaren (CEAMA) presidenteorde gisa, Mauriciok oihanak, komunitate ahaztuak eta nazioarteko foroak zeharkatu ditu beti mezu bera eramanez: Amazonia arriskuan dago, eta, horrekin batera, planetaren etorkizuna.
Oihanaren eta fedearen artean: premiazko deia
Mauricioren ahotsa basoko soinuekin uztartzen da erronkak deskribatzen dituenean: eskala handiko deforestazioa, ibaien kutsadura, maiz hausten diren oliobideak, lurra irensten duten monolaborantzak, eta indarkeriak eta hondakinak jazartzen dituzten komunitate indigenak. Baina bere begirada salaketatik harago doa; eraldaketa sakona proposatzen du: konbertsio ekologikoa, Frantzisko Aita Santuaren Laudato Si' entziklikatik hartutako kontzeptua.
Konbertsio hau, azaltzen du, ez da ohituren aldaketa soila. Iraultza espirituala, etikoa eta kulturala da, eta berekin dakar antropozentrismoa —gizakia guztiaren jabe eta nagusi gisa jartzen duen ikuspegi hori— alde batera uztea eta naturarekiko interdependentzia-ikuspegi bat besarkatzea. «Ezin dugu justizia sozialaz hitz egin ingurumen-justiziaz hitz egin gabe», dio uste osoz.

Amazoniarekin dabilen Eliza
Ohiko tenpluetatik urrun, Mauriziok irudikatzen duen Eliza lurraldeetan murgiltzen da. Panamazoniako Eliz Sarearen (REPAM) eta Laudato Si’ Mugimenduaren bidez, ahaleginak artikulatzen ditu tokiko komunitateekin, erakunde zibilekin eta jatorrizko herriekin, bizitza bere forma guztietan defendatzeko. Eliz Lurralde Sareak misio horren adibide zehatza dira: artikulazio espazioak, tokikotik nazioartera, eredu estraktibistari aurre egiteko eta zaintza alternatibak eraikitzeko.
Laudato Si’-n inspiratutako ekintza plataformak parrokiak, elizbarrutiak eta erakundeak hausnarketa eta ekintza ekologikorako gune bihurtzen ari dira. «Eliza hau ez da arazoaren kontenplazioan geratzen, baizik eta lokatzetara jaisten da, biktimekin ibiltzen da eta bestelako eredu baten alde borrokatzen du», dio Lopezek.
Itzartzen gaituen itzalaldia
Azken gogoetan, Mauriciok duela gutxi Espainian eta Portugalen milioika argi gabe utzi zituen itzalaldia ekarri du gogora. Askorentzat, gertakari isolatua. Berarentzat, ohartarazpen bat. «Munduko beste toki batzuetan jada bizi denaren isla da: lehorteak, energia eskasia, ekosistemen kolapsoa», dio. Ekuadorren ohikoak dira horrelako mozketak. Amazonian, konstante bat. Lurrak seinale argiak ematen ditu ezin duela gehiago.
Mauriciok ez du errezeta errazik eskaintzen, baina bai ziurtasun bat: planetarekin dugun harremana sakonki aldatu gabe, etorkizuna gero eta zalantzagarriagoa izango da. «Oraindik garaiz gaude, baina ez askogatik. Konbertsio ekologikoa ez da aukera bat, urgentzia bat da», amaitu du, oihana ahotsean eta itxaropena banderatzat hartuta.