Gazak ezin du itxaron
Gaur, erakunde sinatzaileok —UNICEF eta UNRWAren Espainiako Batzorde Nazionalak, Amnistia Internazionala, Oxfam Intermón, Mugarik Gabeko Medikuak, Save the Children, Bakearen Aldeko Mugimendua (MPDL), Alboan eta Entreculturas— gure ahotsak altxatzen ditugu bat bakarra bailitzan. Palestinarren sufrimendua jasanezina delako altxatu ditugu.
Altxatu egiten ditugu, Gazan, gertatzen den egun bakoitzean, gure gizatasunaren funtsezko zerbait gainbehera datorrelako. Gobernuei, buruzagi politikoei, nazioarteko erakundeei, komunikabideei, gizarte zibileko erakundeei eta, batez ere, Israelgo egungo gobernua eta armada Gazan egiten ari diren basakeria ekintzen aurrean, oraindik beren kontzientziari
eta haserretzeko gaitasunari uko egin ez dioten pertsona guztiei zuzentzen gatzaizkie.
Bi urte baino gutxiagoan 55.000 pertsona baino gehiago hil dituzte, 18.000 baino gehiago haurrak dira. 127.000 zauritu baino gehiago izan dira, horietako asko anputazioekin, erredurekin, mutilazioekin eta sendatu ezin diren traumekin. 2023ko urriaren 7an Hamasek egindako erasoen ondoren, hildako 1.200 pertsona hil eta 250 bahitu inguru hartuz, Gaza gure garaiko giza sufrimendu lazgarrienaren eszenatoki bihurtu da. Minaren sinbolo gordina bilakatu da.
Inpaktu mentala enbarazugarria da, neska-mutilek etorkizunarekiko erabateko etsipenaz hitz egiten digute. Eta oraindik ere infernu honen mailan dauden hitzen bila jarraitzen dugu, ez baita iristen hainbeste min deskribatzeko hizkuntzara.
Gazako ia biztanle guztiak desplazatuta eta setiatuta bizi dira, errefuxiatzeko leku segururik gabe. Erdiak baino gehiago neska-mutilak dira. Israelgo agintariek martxoaren 2an ezarritako erabateko setioaren ondorioz, Gazaren %100 gosete arriskuan dago orain, Nazio Batuen arabera. Milioi erdi pertsona baino gehiago gosete katastrofikoaren 5. fasean daude, hamarnaka hil dira
eta gertatzen jarraituko du Israelgo Gobernuak laguntza humanitario masiboa sartzen uzten ez badu.
Nazioarteko Zuzenbide Humanitarioak haurrei ematen dizkien babes eta laguntza bereziak —gatazkan dauden alderdientzat betebehar legala direnak— ez dira bete. Erailak edo mutilatuak, goseak eta beldurrak inguratuak, haurrak neurriz kanpo ari dira jasaten gatazka hau. 41.000k baino gehiagok gurasoetako bat edo biak galdu dituzte. Inpaktua hain da sakona, ezen termino berri bat asmatu behar izan baita bizirik iraun dutenak deskribatzeko, hau da, “zauritutako haurrak, bizirik atera direnen familiarik gabe”.
Biztanleria zibilaren aurkako erasoak, funtsezko azpiegituren suntsiketa, ekintza humanitarioaren oztopatze sistematikoa, uraren eta janariaren gabetzea eta nahitaezko desplazamendua Nazioarteko Zuzenbide Humanitarioaren urraketa larriak dira.
Osasun sistema kolapsatu egin da. Gutxienez, Gazako Zerrendako ospitale guztien %94 kaltetuta edo suntsituta daude. Mediku arreta sistematikoki erasotzen ari dira Gaza osoan. Bonbardaketetatik bizirik ateratzen direnak oinarrizko zaintza faltagatik hiltzen dira. Talde mediko-humanitarioek analgesikorik gabeko zauriak sendatu behar dituzte, eta oinarrizko sendagaiak errazionatu. Ebakuntza-geletan argindarrik gabe aritu behar izan dute.
Suntsiketa horri gehitu behar zaio Israelgo Gobernuak ezarritako laguntza eredu bat, printzipio humanitarioak baztertzen dituena, Nazio Batuen agentziak eta nazioarteko erakunde humanitario nagusiak. Sufrimendua arindu beharrean, betikotzen duen eredua. Asistentzia zatitu, baldintzatu eta politizatzen duena, neutraltasun, inpartzialtasun eta independentziaren oinarrizko printzipioak urratuz. Hau ez da laguntza humanitarioko sistema bat, gosez dagoen populazio baten aurkako laguntzaren militarizazioa da. Lekualdatze behartuak errazten
ditu, bizi-sorospena blokeatzen du eta zigor kolektiboa finkatzen du, menderatze-arma gisa. Azken egunotan 300 pertsona baino gehiago hil eta milaka zauritu dituzte militarizatutako laguntza postuetan Israelgo armadaren tiroen ondorioz.
Bien bitartean, mugaren beste aldean, hainbat eta hainbat elikagai, sendagai eta osasun material atxikita daude, desesperazioz beharrean daudenengandik kilometro gutxira.
Ezin dugu onartu axolagabekeria eta konplizitate hori arau gisa ezartzea. Ezin dugu onartu Europako eta munduko buruzagiek isilik behatzea populazio oso bat bonben, eskonbroen, ankerkeriaren eta abandonuaren azpian desagertzen den bitartean.
Manifestu hau ez da erregu bat.
Oihu bat da.
Ukabila da axolagabekeriaren mahai gainean.
Munduaren kontzientziarako dei urgentea da.
Eta hildako haur bakoitzarekin, indarrik gabe negar egiten duen ama bakoitzarekin, hondakinen azpian lurperatutako familia bakoitzarekin, gutariko zerbait ere desagertzen da. Etorkizunean ezingo dugu esan etortzen ikusi ez genuenik. Babesa eskubide eta betebehar legal bat da, alde ezberdinek eta baita nazioarteko komunitateak ere bermatu behar dutena.
Zenbat gehiago sufritu behar du herri batek nazioarteko ekintza pizteko?
Zenbat haur gehiago hil behar dira boterea dutenek jardun dezaten?
Hitzak ez dira aski. Ondoriorik gabeko kondenek ez dute bizitzarik salbatzen. Neurri zehatzik gabeko adierazpenak lausotu egiten dira. Historiak ez du epaituko esan genuena, egin genuena baizik. Edo ez genuen egin.
Israelgo agintariei dei egiten diegu palestinarrei zigor kolektiboa berehala eten eta Gazako setio ankerrari amaiera eman diezaioten. Era berean, eskatzen dugu Israelgo Gobernuak potentzia okupatzaile gisa dituen erantzukizunak bete ditzala eta bere agintariek Gazan laguntza humanitarioa eskala handian sartzea erraztu dezatela.
Espainiari, Europako liderrei eta Israelgo Gobernuaren aliatu diren estatuei exijitzen diegu beren eragina erabil dezatela honako hauek lortzeko:
- Berehalako eta behin betiko su-etena.
- Biztanleria zibilaren babes eraginkorra, Nazioarteko Zuzenbide Humanitarioaren arabera.
- Mugako pasabide guztiak erabat eta modu iraunkorrean irekitzea, laguntza humanitarioaren sarrera masiboa bermatzeko, baldintza politikorik gabe.
- UNRWAren eta agentzia humanitario guztien agintaldia errespetatu eta erabat berrezartzea, kriminalizazio eta oztopo politikorik gabe.
- Zigor kolektiboak gerrako arma gisa bertan behera uztea, gosea erabiltzea eta lekualdatze behartua kasu.
