Cholita Eskalatzaileek istorio inspiratzailea ekarri ziguten

Joan den maiatzaren 8an Elena Quispe eta Cecilia Llusco, Boliviako Cholita Eskalatzaileetako bi, “CHOLITAS” dokumentaleko protagonistak, Espainiara iritsi ziren. Alboanek, Entreculturas-ek eta Oxfam Intermon-ek sustaturiko biran 11 hiri bisitatu zituzten Cholitek maiatzaren 22rarte.
Inspirazio eta itxaropenez betetako bisita
Elena eta Ceciliak egindako bisitaren amaieran, jendearen artean inspirazio-sentimendu sakona gelditu zen. Hiri bakoitzean, proiekzioek, topaketek eta solasaldiek hainbat adin eta testuingurutako pertsonak bildu zituzten, Cholita Eskalatzaileen istorioak emozionatu zituela. Ikasleak, ekintzaileak eta eskaladako jendea, denek aurkitu zuten zirraragarri Cecilia eta Elenaren ausardiaren istorioa.
Aconcaguako igoeraren bidez, emakume indigenen berdintasunerako eta eskubideen aldeko borrokarako dei boteretsua izan zen. Ceciliak eta Elenak beren hitz eta lorpenen bidez frogatu dute ametsak, ezinezkoak diruditen arren, batzuetan ausardiaz eta ahaleginez lor daitezkeela.
Cholita eskalatzaileen bisitak aztarna handia utzi zuen bisitatu ziren 11 hirietan. Horren erakusgarri dira dokumentalaren proiekzioa eta ondoren haiekin izandako solasaldia galdu nahi izan ez duten parte-hartzaileak. Hitzaldietan, batzuetan Jaime Murciego zuzendariak ere parte hartu zuela, 1.500 lagun bildu ziren.
11 hirietako bira
Bisita maiatzaren 8an hasi zen Madrilen, Entreculturasko Komunikazio eta Harreman Instituzionaletako zuzendari Raquel Martinek moderatutako zineforumarekin. Jaime Murciego ere bertan izan zen. Hitzaldian, Cecilia Lluscok emakume eskalatzaile aymara horien jatorria azaldu zuen, eta honako hau aipatu zuen: “emakume indigenekiko bereizkeria handiaren ondorioz sortu zen 2015. urtean”.
Bestalde, Elena Quispek Aconcaguara egindako espedizioan sortu ziren eskalatzaileen arteko ahizpatasuna azpimarratu zuen: “Elkarri laguntzen diogu, motibatu egiten gara eta elkar bultzatzen dugu aurrera egiteko”. Raquel Martínek, berriz, adierazi zuen “bere testigantza indartsuak emakumeek pairatzen dituzten desberdintasunei buruz gogoeta egitera bultzatzen gaitu”.
Madrildik igaro ondoren, maiatzaren 9an, Cholitas-ek Badajozera jo zuten, eta han Extremadurako Unibertsitateko Komunikazio Fakultateko ikasle, boluntario eta zaleekin elkartu ziren hitz egiteko. Gainera, Nuestra Señora de la Asunción ikastetxea bisitatzeko astia izan zuten. Han, Gazteen Sare Solidarioko ikasleei beren historia kontatu zieten.
Maiatzaren 10ean, Ceciliak eta Elenak Valladoliden aurkeztu zuten dokumentala. Dokumentalaren zuzendaria bertan izan zen, eta Espainiako jesuiten ikastetxeetako herritartasun globaleko taldearen koordinatzailea den Carlos Entrambasaguas izan zen moderatzaile. Hurrengo egunean, Bidezko Merkataritzaren Nazioarteko Egunean, Bidezko Merkataritzako produktuak gosaltzera bildu ziren Gazteen Sare Solidarioarekin batera.
Kordoban, maiatzaren 13an Cholitek Loyola Andaluzia Unibertsitatea bisitatu zuten, ETEA Fundazioarekin eta Unibertsitateko Ebanjelizazio eta Elkarrizketa Zerbitzuarekin batera antolatutako ekitaldi batean. San Hipólito Kultur Etxeko ekitaldi-aretoan, dokumentalaren ondoren, Jose Antonio Luque kazetariak moderatutako zineforuma ireki zen.
Maiatzaren 14an Burgos bisitatzeko txanda izan zen. Bertan, Golem zinemetan proiektatu zen dokumentala, jendez betetako areto batean. Hurrengo solasaldian, Ceciliak eta Elenak zineari, generoari, giza eskubideei eta ingurumenari buruz sakondu zuten Cholita Eskalatzaileek.
Maiatzaren 15ean Gasteizek Cholitak, Artium betea zegoela, hartu zituen, hurrengo egunean Iruñeko Golem Bayona zine-aretoetan gertatu zen bezala. Bertan, bigarren areto bat zabaldu zen, jende guztia hartzeko. Dokumentalaren proiekzioen ondorengo mahai-ingurua, OXFAM Intermon-eko Enrique Abadek moderatu zuen. Nafarroako hiriburutik hurbil, gainera, botak jantzi eta mendira igotzeko aukera izan zuten.

Cecilia eta Elena Zaragozara ere joan ziren, proiekzioa eta ondoren solasaldia egiteko Pignatelli zentroan. Martin Iriberri, Alboan-eko eta Entreculturas-eko zuzendari nagusia, ere han izan zen. Ondoren, Real Sociedad eta Bartzelona taldeen arteko La Romareda estadioan jokatutako emakumezkoen Erregina Kopako finalera joan ziren.
Maiatzaren 20an itzuli ziren Euskal Herrira Cholitak, eta Donostiako Arrupe aretoan hartu zituzten. Han ezin izan zuten parte hartu bertaratutako guztiek. 70 lagun baino gehiago ezin izan ziren sartu. Hilaren 21ean, Cholitasek Bilboko Golem Alhondiga aretoa bete zuten, eta Jaime Murciego zuzendariarekin eta Leire Morquecho Alboaneko Nazioarteko Lankidetza Arloko arduradunarekin egon ziren.
Santander izan zen biraren beste geldialdi bat, eta jende asko bildu zen Jaime Murciego zuzendariarekin batera Doctor Madrazo kultur etxean solasaldia egiteko. Bertan, cholitek azaldu zuten mendia askatzeko gune bihurtu zela. “Burua jaisteaz nekatu eta emakume indigenek ere gailurra egin dezakegula erakutsi nahi genuen”, esan zuen Ceciliak.
Proiekzioetara eta mahai-inguruetara hurbildu ziren 1.500 lagunez gain, cholita eskalatzaileen birak komunikabideen erantzun handia jaso zuen. Kazetari asko joan dziren Ceciliara eta Elenarengana haiek ezagutzeko, ahalduntze-testigantza zuzenean entzuteko eta haien kezkei eta helburu berriei buruz galdetzeko. Albiste, erreportaje eta elkarrizketa horiei esker, Cholita eskalatzaileen istorioak are interes handiagoa sortu zuen, jende gehiagorengana iritsi baitzen.

Cholita eskalatzaileek mendiak konkistatu dituzte, eta bira honetan beren historia ezagutzeko aukera izan zuten milaka pertsonen bihotza ere bai. Everesten gailurrera iristea dute hurrengo erronka, eta, Alboanetik, gertutik jarraituko ditugu.